Wat is een chief financial officer (CFO)?

De weg om CFO te worden kan lang zijn. Het duurt gemiddeld tien tot vijftien jaar om die positie te bereiken. CFO's hebben over het algemeen een achtergrond in boekhouding of financiën en een geavanceerde graad in bedrijfskunde, meestal een MBA-opleding. Naast kennis van GAAP, budgettering, FP&A en cashflowbeheer moet de CFO van vandaag over solide leiderschaps- en managementvaardigheden beschikken, alsook over kennis van de sector en inzicht in de algemene bedrijfsstrategie van de organisatie, en bereid zijn om de leiding te nemen in de financiële transformatie.

Personen in deze functie moeten niet alleen op basis van interne gegevens, maar ook op basis van de externe omgeving (regelgeving, markt en macro-economie) strategische aansturing voorspellen en bieden en advies kunnen geven over sectorspecifieke uitdagingen en kansen.

Focus op uw opleiding binnen finance

Als bewijs van kennis in het vakgebied is het behalen van zowel een bachelor- als een masterdiploma essentieel om blijk te geven van toewijding en het vermogen om langdurige projecten tot een goed einde te brengen. Overweeg een diploma te behalen in bedrijfskunde of finance om zoveel mogelijk te leren.

Hoewel een sterke financiële achtergrond zeer nuttig is, wordt het hebben van een MBA steeds belangrijker. Een MBA versterkt niet alleen financieel inzicht, maar het biedt ook een sterke basiskennis voor strategie en bewerkingen. Een MBA kan aspiranten helpen een vliegende start te maken op hun weg naar CFO.

Een loopbaan in finance

Hoewel onderwijs belangrijk is, is praktijkervaring in de industrie dat evenzeer. Aangezien CFO's zich focussen op de fiscale aspecten van het bedrijfsleven kunnen ze beginnen met het streven naar stages of functies in verband met finance, waaronder:

• Bankwezen
• Boekhouding, belasting en controle
• Consultancy
• Acceptatie
• Financiële planning

Ontwikkel HR-managementvaardigheden

Zelfs met uitgebreide kennis en ervaring op het gebied van finance, moet een CFO de juiste managementvaardigheden hebben. Door soft skills, zoals communicatie, leiderschap en probleemoplossing te ontwikkelen en tegelijkertijd ervaring binnen de branche op te doen, kunnen aanstaande CFO's zich onderscheiden van de concurrentie.

Meer informatie over flexibele finance-certificering van Oracle en AICPA

In veel grote ondernemingen zijn er verschillende medewerkers die direct rapporteren aan de CFO.

Chief accounting officer (CAO): Nu de functie van CFO veeleisender is geworden en steeds groter wordt, houden CAO's vaak toezicht op de dagelijkse tactische taken die CFO's vroeger beheerden. Chief accounting officers worden vaak belast met SEC-rapportage, lokale en internationale naleving van regelgeving, ondernemingsbestuur, risicobeheer en rapportage over milieu, maatschappij en bestuur (ESG).

De evolutie van de CAO en wat dat betekent voor de CFO

Controller: controllers voeren dagelijkse boekhoudings- en financiële activiteiten uit en hebben vaak een licentie voor gecertificeerde openbare accountant (CPA) of een MBA. Zij zijn verantwoordelijk voor het maken van rapporten die inzicht geven in de financiële status van een bedrijf, waaronder debiteuren, crediteuren, voorraad en salarisverwerking. De financieel controller rapporteert vaak rechtstreeks aan de CAO en leidt meestal een team van accountants, boekhouders, debiteuren- en crediteurenmedewerkers en salarisspecialisten.

Financieel beheerder: de financieel beheerder is verantwoordelijk voor de liquiditeit, schuld en activa van het bedrijf en zorgt er uiteindelijk voor dat het bedrijf solvent blijft. Dit omvat alle investeringen die het bedrijf kan hebben, of het nu gaat om materiële activa, zoals gebouwen en apparatuur, of om financiële investeringen.

Directeur van FP&A: In veel grote bedrijven rapporteert de directeur van financiële planning en analyse direct aan de CFO. Misschien wel de belangrijkste taak van FP&A-teams is om zowel huidige als oude financiële gegevens te gebruiken om financiële prognoses te maken om op een nauwkeurige manier toekomstige inkomsten, uitgaven, winsten en cashflows te voorspellen. FP&A-teams maken zowel interne als externe rapporten om de CFO te adviseren over uitbreiding van de markt, nieuwe bedrijfsmodellen, M&A, afstotingen, kapitaalbudgettering en andere vakgebieden.

Chief accounting officer vs. controller

De rol van CFO's is de afgelopen decennia enorm geëvolueerd en omvat nu naast rapportage en naleving ook bedrijfsstrategie en digitale transformatie. De belangrijkste verantwoordelijkheden in het verleden waren kostenverlaging, optimalisering van financiële processen en het "de score bijhouden" door het verzamelen van gegevens, het uitvoeren van rapporten en het samenvatten van gegevens. CFO's richten zich nu echter op het ondersteunen van transformatie van bedrijfsmodellen: niet alleen het optimaliseren van financiële processen, maar ook het automatiseren ervan. CFO's van tegenwoordig hebben brede, strategische verantwoordelijkheden. Ze rapporteren direct aan de CEO en hebben fiduciaire verantwoordelijkheid jegens de Raad van Bestuur en aandeelhouders. Van CFO's wordt niet alleen verwacht dat zij de beheerders zijn van de financiële afdeling, maar ook de strategische katalysatoren van de groei van het bedrijf.

Dit wil niet zeggen dat CFO's hun verantwoordelijkheid voor cashflowbeheer, naleving van de regelgeving of financiële rapportage uit handen hebben gegeven. De CFO blijft uiteindelijk bovenal verantwoordelijk voor de financiële gezondheid van het bedrijf.

De belangrijkste functies van de CFO verschillen ook afhankelijk van de omvang en branche van de organisatie en of de organisatie beursgenoteerd is of niet. CFO's ondersteunen en beïnvloeden in het algemeen drie kritieke functies: controllership, activiteiten, strategie en prognose.

Controllership

Hoewel de rol van de CFO aanzienlijk is uitgebreid, is financieel beheer nog steeds een centrale verantwoordelijkheid van de functie. Veel grote ondernemingen hebben een chief accounting officer in dienst, maar het is nog steeds de CFO die uiteindelijk verantwoordelijk is voor de naleving van de regelgeving, het tijdig en nauwkeurig afsluiten van de boekhouding, de kostencontrole en het beheren van de cashflow in de hele organisatie. De CFO, die gedeeltelijk de rol van financial controller op zich neemt, moet ervoor zorgen dat de dagelijkse boekhoudings- en financiële activiteiten vlekkeloos verlopen. CFO's zullen ook rapporten beoordelen en goedkeuren die meer inzicht geven in de financiële status van het bedrijf.

Als het gaat om financieel beheer, bestaat een deel van de taak van de CFO uit het opzetten van een geschikt kader voor risicobeheer ter bescherming tegen fraude en onbevoegde toegang door gebruikers. Risicobeheersoftware helpt organisaties te voldoen aan mandaten die te maken hebben met naleving en regelgeving, zoals de Sarbanes-Oxley Act (SOX) en de Algemene vordering gegevensbescherming (AVG). Het nauwkeurig en tijdig afsluiten van de boekhouding is ook van vitaal belang voor financieel beheer. CFO's zijn constant op zoek naar snellere manieren om de boekhouding af te sluitendoor gebruiken te maken van geautomatiseerde software voor rekeningafstemming. Dit vereenvoudigt niet alleen een snellere SEC-rapportage, maar geeft de CFO elk kwartaal ook meer tijd voor budgettering, scenarioplanning en M&A-strategieën.

Activiteiten

Liquiditeits- en treasurybeheer zijn ook een centraal onderdeel van de rol van de CFO. Het treasury-aspect van de functie van de CFO omvat de verantwoordelijkheid voor de schulden, activa en liquiditeit van de onderneming. Wat betreft activa, gaat het om zowel materiële activa, zoals gebouwen of apparatuur, als om financiële investeringen. En als het gaat om de schuld van een onderneming, werkt de CFO eraan om deze te verminderen en er tegelijkertijd voor te zorgen dat er niet meer schulden worden opgebouwd.

Liquiditeit heeft betrekking op de mogelijkheid van een organisatie om zijn kortlopende schulden, die binnen een jaar binnenkomen, af te betalen met goed toegankelijke of liquiditeitsfondsen, namelijk kas en verhandelbare effecten. Liquiditeit wordt gewoonlijk uitgedrukt als een ratio of een percentage van vlottende activa ten opzichte van vlottende passiva. CFO's meten liquiditeit door middel van verschillende financiële ratio's, waaronder current ratio en quick ratio.

CFO's moeten zowel inkomsten als vorderingen beheren en tegelijkertijd de uitgaande betalingen en de kortlopende en langlopende schulden in de gaten houden. Realtime analyses en nauwkeurige cashflowprognoses zijn van cruciaal belang, niet alleen voor de langetermijnplanning, maar ook om ervoor te zorgen dat een bedrijf op tijd steeds weer zijn verschuldigde rekeningen kan betalen.

Strategie en prognose

CFO's bevinden zich in een unieke positie om samen met de CEO de toekomstige richting van het bedrijf te beïnvloeden. Intern adviseert de CFO afdelingen op verschillende vakgebieden, waaronder productontwikkeling, nieuwe bedrijfsmodellen, digitale transformatie en human capital management. Extern analyseert de CFO de markttrends en marktuitbreidingen en beïnvloedt beslissingen, zoals wereldwijde uitbreiding, M&A-doelen en kapitaalstructuur.

CFO's vertrouwen op FP&A om complexe gegevens (historische, actuele en voorspelde financiële resultaten) in perspectief te plaatsen om belangrijke vragen te beantwoorden en de CEO te helpen gezonde financiële beslissingen te maken, zoals:

• Welke producten en productlijnen zijn de drijvende kracht achter winstgevendheid en welke zijn dat niet?
• Zal het bedrijf nog winstgevend zijn als de omzet met 10% daalt?
• Hoeveel moeten we investeren in vastgoed, fabriek en apparatuur (PP&E), en wanneer?
• Moeten we schuld- of aandelenfinanciering verhogen en wanneer?
• Wat voor impact zal een acquisitie of afstoting hebben op de bedrijfsresultaten?

Bij het opstellen van deze prognoses neemt de CFO een aantal factoren in aanmerking, waaronder:

• Verkooptrends
• De prijs van grondstoffen
• Verschuivingen in de marktvraag
• Macro-economische gegevens
• Nieuwe concurrenten
• Vooruitgang in technologie
• Risico's voor de onderneming: markt, geopolitiek, cyberdreigingen en veranderende regels
• Criteria milieu, maatschappij en bestuur

CFO's kopen vaak gespecialiseerde planningssoftware om prognoses te ontwikkelen en what-if-analyses uit te voeren voor allerlei onvoorziene omstandigheden: nieuwe producten, nieuwe bedrijfsmodellen, acquisities, afstotingen, wereldwijde uitbreiding, chaos in de productieketen, economische recessies en een hele reeks andere.

CFO's en hun teams vertrouwen op technologie om de grote hoeveelheden gegevens waarover zij beschikken te analyseren. In principe zijn er twee verschillende soorten applicaties die CFO's nodig hebben om de financiële afdeling naar behoren te leiden: software voor financieel beheer en FP&A-software.

Een modern, op de cloud gebaseerd financieel beheersysteem is een volledig geïntegreerd pakket van applicaties voor de basis van boekhouding en financiën, uitgavenbeheer, risicobeheer en naleving, directe en indirecte inkoop en projectportfoliomanagement (PPM). Deze op de cloud gebaseerde applicaties hebben ingebouwde machine learning, digitale assistenten en ingebouwde rapportage en analyses. Een financieel beheersysteem automatiseert handmatige of arbeidsintensieve taken, waardoor de CFO tijd heeft om zich te concentreren op de strategie en de belangrijke adviserende rol. Automatische driemaandelijkse updates zorgen ervoor dat deze applicaties nooit verouderd raken.

Een compleet FP&A-pakket is vaak gekoppeld aan financiële beheersystemen, maar biedt naast planning, budgettering, scenariomodellering en prognoses ook managementinzichten. Met andere woorden, financiële beheersystemen regelen de dagelijkse transacties af en FP&A-systemen helpen de financiële en strategische plannen voor het bedrijf te beheren: bedrijfsprestaties analyseren, begrijpen en hierover rapporteren.

Met de juiste aanwezige technologie, kunnen CFO's:

• Eén enkele bron van waarheid voor financiële gegevens verkrijgen
• Ingebouwde analyses gebruiken om de algemene financiële gezondheid in te schatten, zoals de cash-dekkingsverhouding, current ratio, quick ratio en schulden/eigen vermogen-ratio
• Dynamische financiële modellen en prognoses creëren en beheren, en zo what-if-scenarioplanning mogelijk maken
• De financiële afsluiting versnellen door alledaagse taken te automatiseren
• Bepalen welke productlijnen en producten het meest winstgevend zijn
• Zorgen voor lokale en internationale naleving van de regelgeving door onbevoegde toegang door gebruikers te voorkomen en scheiding van taken (separation of duties, SoD) af te dwingen
• Historische resultaten te vergelijken met budgetten en prognoses en variantieanalyses uitvoeren

Op de cloud gebaseerde FP&A en financieel beheer helpen CFO's de technologische kloof te dichten, terwijl realtime gegevens en analyses CFO's en hun teams helpen de juiste informatie en het juiste moment te geven voor strategische besluitvorming.

Mensen: de strijd om talent winnen

Volgens de enquête "Geld en machines" verwachten financeprofessionals op het gebied van Gen Z en millenials dat werkgevers dezelfde technologieën benutten die ze gewend zijn te gebruiken in hun privélevens. Dit zou voor werkgevers geen verrassing moeten zijn: Gen Z is immers opgegroeid in het gouden tijdperk van de technologie.

Deze jonge professionals willen minder tijd besteden aan traditionele boekhoudingstaken en meer tijd aan strategie en financiële planning en analyse (FP&A). Daarom heeft moderne boekhoudings- en FP&A-software ingebouwde AI en machine learning gebruikt om veel van deze alledaagse taken te automatiseren.

Met op de cloud gebaseerde applicaties kunnen werknemers ook vanaf elke gewenste locatie werken met elk apparaat met een internetverbinding. CFO's moeten er zeker van zijn dat de softwareleverancier die ze kiezen hun werknemers in staat stelt veilig te werken vanaf elke locatie, op elk moment en op elk apparaat.

Gegevens: betere besluitvorming door middel van alle gegevens

Naarmate de rol van finance groter wordt en de omvang en complexiteit van gegevens in recordtempo steeds groter worden, zijn de meest succesvolle CFO's degenen die gegevens kunnen gebruiken ter ondersteuning van de besluitvorming. Het gaat echter niet alleen om financiële gegevens. Finance moet alle gegevens gebruiken: financieel, operationeel en extern.

Stelt u zich eens voor dat u trends in het sentiment en koopgedrag van klanten van uw productportfolio in verschillende regio's zou kunnen ontdekken en deze gegevens zou kunnen gebruiken om de vraag en financiële prestaties nauwkeuriger te voorspellen. Moderne financiële systemen gebruiken AI, machine learning en voorspellende-analysemethoden om analyses te automatiseren. Dit levert inzichten waarmee CFO's sneller beslissingen kunnen nemen.

Rapportage: vertrouwen vanuit realtime zakelijke inzichten

Op de cloud gebaseerde systemen voor financieel beheer hebben vooraf ingebouwde analyses die gebruikmaken van machine learning en andere technologieën van de volgende generatie om CFO's te helpen onderliggende factoren voor winstgevendheid te achterhalen, het gebruik van werkkapitaal te verbeteren en de bedrijfskosten te beheersen. Met ingebouwde analyses voor uitgaven en inkoop worden bedrijven efficiënter in het beheer van bronnen. De aanpasbare, kant-en-klare statistieken, dashboards en rapporten bieden bedrijfsleiders realtime inzicht in de financiële gezondheid van hun organisatie. Door deze inzichten in realtime beschikbaar te hebben, kunnen CFO's snel reageren op marktverschuivingen, nieuwe bedrijfsmodellen ontwikkelen of fusies en overnames aangaan.

Groei: een cloudplatform dat meegroeit met het bedrijf

Omdat moderne software voor financieel beheer in de cloud werkt, hoeven organisaties zich geen zorgen te maken over upgrades, aanpassingen of serveronderhoud. De infrastructuur die aan deze applicaties ten grondslag ligt, wordt op- en afgeschaald op basis van de behoeften van het bedrijf. CFO's die deze technologie gebruiken, kunnen hun bedrijf vol vertrouwen opschalen, in de wetenschap dat ze een platform hebben dat toekomstige groei eenvoudig aankan.

Nu hun profiel hoger in de organisatie staat, zal er zeker nog meer druk op CFO's komen om hun organisaties naar duurzame, winstgevende groei te leiden. Maar met de juiste technologie kunnen CFO's effectieve agenten van verandering worden.