SCM (Tedarik Zinciri Yönetimi) Nedir?

En temel düzeyde tedarik zinciri yönetimi (SCM), hammadde tedarikinden ürünün nihai varış noktasına teslimine kadar bir ürün veya servisle ilgili mal, veri ve finans akışının yönetilmesidir.

Birçok kişi tedarik zinciri ile lojistiği aynı kefeye koysa da, lojistik aslında tedarik zincirinin sadece bir bileşenidir. Günümüzün dijital tabanlı SCM sistemleri, ürün veya hizmet oluşturma, sipariş yerine getirme ve bilgi takibine katılan tedarikçiler, üreticiler, toptancılar, nakliye ve lojistik sağlayıcıları ve perakendeciler gibi tüm taraflar için malzeme taşıma ve yazılım olanakları içerir.

Tedarik zinciri faaliyetleri satınalma, ürün yaşam döngüsü yönetimi, tedarik zinciri planlaması (envanter planlaması ve kurumsal varlıkların ve üretim hatlarının bakımı dahil), lojistik (nakliye ve filo yönetimi dahil) ve sipariş yönetimini kapsar. SCM ayrıca küresel tedarikçilerin ve çok uluslu üretim süreçlerinin yönetimi gibi küresel ticaret faaliyetlerinde de kullanılabilir.

SCM'nin tarihi

Tedarik zincirleri, oluşturulan ve satılan ilk ürün veya hizmetten başlayarak en eski zamanlardan beri var olmuştur. SCM, sanayileşmeyle birlikte daha karmaşık hale gelmiş olup şirketlerin mal/hizmet üretme ve sunma konusunda daha verimli çalışmalarını sağlamıştır. Örneğin, Henry Ford'un otomobil parçalarını standardize etmesi, seri üretimi sağlayarak bir çığır açmış ve büyüyen müşteri kitlesinin taleplerini karşılamasını sağlamıştır. Zaman içinde yaşanan gelişmeler (bilgisayarların icadı gibi), SCM sistemlerini daha da karmaşık hale getirmiştir. Yine de SCM, nesiller boyunca tedarik zinciri uzmanları tarafından yönetilen doğrusal, sessiz bir işlev olarak varlığını korumuştur.

Ancak bu durum internet, teknolojik inovasyon ve talebe dayalı küresel ekonominin patlama yapmasıyla değişmiştir. Günümüzün tedarik zinciri artık doğrusal bir varlık değildir. Günün 24 saati erişilebilen farklı ağlardan oluşan karmaşık bir yapıdır. Bu ağların merkezinde, siparişlerinin istedikleri zaman, istedikleri şekilde yerine getirilmesini talep eden tüketiciler yer almaktadır.

Teknolojinin sürekli geliştiği ve müşteri beklentilerinin yükseldiği, eşi benzeri görülmemiş bir küresel iş ve ticaret döneminde yaşıyoruz. Günümüzün en iyi tedarik zinciri stratejileri, insanları, süreçleri ve teknolojiyi entegre yetenekler etrafında başarılı bir şekilde bir araya getirerek mal ve hizmetleri olağanüstü bir hızda sunmayı sağlayan talep odaklı bir faaliyet modeli gerektirmektedir.

SCM her zaman kurumsal bir temel olmasına karşın günümüzde tedarik zinciri, iş başarısı için her zamankinden daha önemli hale gelmiştir. Günümüzün sürekli değişen ve gelişen teknoloji odaklı iş ortamına uyum sağlamak için tedarik zincirlerini etkin bir şekilde yönetebilen şirketler ayakta kalacak ve başarılı olacaklardır.

Endüstri 4.0 ve SCM

Günümüzün radikal yeni teknolojilerin üretime uygulanması, Endüstri 4.0 veya “dördüncü sanayi devrimi” olarak adlandırıldı. Sanayileşmenin bu son adımında yapay zeka, makine öğrenimi, Nesnelerin İnterneti, otomasyon ve sensörler gibi teknolojiler, şirketlerin yeni ürün ve hizmet üretme, bakımını yapma ve dağıtma şeklini dönüştürmektedir. Endüstri 4.0'ın tedarik zinciri üzerine kurulduğu söylenebilir.

Endüstri 4.0'da, işletmelerin teknolojiyi tedarik zincirine uygulama şekli, geçmişte uyguladıkları yöntemden temel olarak farklıdır. Örneğin, eskiden işletmeler bakım işlevinin bir parçası olarak bir makineyi onarmak için genellikle makinenin bozulmasını beklerdi. Akıllı teknoloji bunu değiştirdi. Artık bir arızayı gerçekleşmeden önce tahmin edebiliyor ve tedarik zincirinin kesintisiz devam edebilmesi için bunu önleyecek adımlar atabiliyoruz. Günümüzde SCM, tedarik zincirini ve işletmeyi daha akıllı hale getirmek için teknolojiyi kullanmakla ilgilidir.

Endüstri 4.0 SCM, önemli miktarda maliyet tasarrufu sağlarken aynı zamanda planlamayı ve yürütmeyi de sağladığından, geleneksel SCM’ye göre önemli ölçüde avantajlıdır. Örneğin, ürün üretiminin müşteri talebine mümkün olduğunca yakından bağlı olduğu “üretimi planla” modeli altında faaliyet gösteren şirketler doğru bir tahmin oluşturmalıdır. Bunun için, üretimde aşırıya kaçmadan ve yüksek maliyetli stok fazlasına neden olmadan pazar talebine uygun üretim yapmak için birçok girdinin hesaba katılması gerekmektedir. Akıllı SCM çözümleri, müşteri talebini ve finansal hedeflerini aynı anda karşılamanıza yardımcı olabilir.

Akıllı SCM'nin başka avantajları da vardır. Örneğin, tedarik zinciri çalışanlarının işletmeye daha fazla değer katacak şekilde istihdam edilmelerini sağlayabilmektedir. Sıradan görevleri otomatikleştiren daha iyi SCM sistemleri, tedarik zinciri profesyonellerine ihtiyaçları olan araçları temin ederek tedarik zincirinin tasarlanma amacını oluşturan ürünleri ve hizmetleri daha iyi sunmalarını sağlayabilir.

Bugünün SCM'si tamamen müşteriyle ilgilidir

SCM tarihsel olarak verimliliği artırmak ve maliyetleri azaltmakla ilgiliydi. Bu ihtiyaçlar değişmese de, değişen şey artık müşterinin SCM önceliklerini belirlemede merkezi bir rol oynamasıdır. “Müşteri deneyimlerinin tedarik zincirinde yaşadığı ve öldüğü” söylenir.

Kurumsal müşteri bağlılığının temel şartı, müşteri beklentilerini hızlı ve doğru bir şekilde karşılayabilmektir. Ürünü müşteriye makul bir zaman çerçevesinde temin edebilmek için hammadde, üretim, lojistik, ticaret ve sipariş yönetiminin tümünün koordine olması gerekir. Bunu başarmak için şirketlerin tedarik zincirlerine müşterilerinin gözünden bakması gerekir. Önemli olan siparişi müşteriye zamanında ulaştırmak değil, sipariş teslimi öncesinde, sırasında ve sonrasında her şeyi doğru zamanda yapmaktır.

Tedarik zincirleri ve atiklik ihtiyaçları

Günümüzün tedarik zinciri geniş, derin ve sürekli gelişmekte olduğundan, etkili olabilmesi için atik olması gereklidir. Geçmişte tedarik zincirleri, müşterilerin ve kuruluşların ihtiyaçlarını değişimden fazla etkilenmeyen baştan uca bir model yoluyla karşılamaktaydı. Tüketiciler artık ürünleri mağazalardan, çevrimiçi mağazalardan veya başka birçok şekilde satın alabilir. Müşteriler ayrıca gittikçe daha fazla düzeyde kişiselleştirme beklemektedir. Çevik bir tedarik zinciri bu beklentileri karşılayabilir.

Ayrıca, tedarik zinciri için kaynak sağlamanın akışkanlığı artmıştır. Örneğin, jeopolitik ve ekonomik gelişmeler imalat tedarik zincirini önemli ölçüde etkileyebilmektedir. Bir üreticinin alüminyuma ihtiyacı varsa ve bir ticaret politikası nedeniyle tek bir tedarikçiden temin edemiyorsa, o üreticinin alüminyumu hızlı bir şekilde başka bir yerden tedarik edebilmesi gerekmektedir. Tedarik zincirinizi hızlı bir şekilde yeniden yapılandırmak, bu tür bir senaryoda başarılı olmanın temel anahtarıdır. Çeviklik, bu tür gerçek zamanlı yeniden yapılandırmalar için son derece önemlidir.

Tedarik zincirindeki zorluklar verimlilik ve maliyet yönetimi konularının ötesine uzanmaktadır. Değişen koşullar da mevzuata uygunluğu etkileyebilir. SCM sisteminiz, yasal gerekliliklerdeki değişiklikler dahil olmak üzere tedarik zincirindeki değişikliklerden kaynaklanan tüm etkileri azaltacak esnekliğe sahip olmalıdır. Akıllı bir SCM sistemi, sürekli değişen çeşitli yasal zorunluluklara uymaya devam ederken daha verimli olmanıza ve maliyetleri azaltmanıza yardımcı olabilir.

SCM ve bulut

Bulut tabanlı uygulamalar esnek ve değişime uyarlanabilir olduğundan, günümüz koşullarında bulut ve SCM birbirini doğal olarak tamamlamaktadır. Günümüzün kurumsal ortamında, kaynak temininde beklenmedik bir kesintinin oluşması gibi sorunlar sürekli ortaya çıkabilir. Bu tür sorunlara şirket içinde hazırlanmış ve özel olarak tasarlanmış uygulamalarla yanıt vermek oldukça zordur. Bulut çözümleri, Endüstri 4.0 modelinde yaygınlaşan teknolojileri daha iyi kullanmak için doğal olarak tasarlanmıştır. Bu teknolojilerin eski uygulamalarda çalışabilmesi için ortamınızı güçlendirmek hem karmaşık hem de pahalıdır.

Bulutu SCM sisteminize entegre etmenin bir diğer önemli faydası, tam ölçekli bir geçiş yapmadan önce iş gereksinimlerinize bağlı olarak bulut tabanlı SCM’nin belirli öğelerini benimseyebilmenizdir. Birçok şirket, kısa sürede buluta geçiş ihtiyacı hissetmektedir. En iyi SCM sistemleri, mevcut varlıklarınızdan daha fazla değer elde etmenize ve bulut entegrasyonunuzu hem şimdi hem de gelecekte SCM gereksinimlerinize uyacak şekilde özelleştirmenize yardımcı olur.

Blockchain ile izlenebilirlik, ret ve güven

Tedarik zincirinizin her alanında neler olup bittiğini her zaman bilmeniz gerekir. Akıllı SCM çözümleri size bu özelliği sağlar. SCM çözümlerini değerlendirirken, bu olanakları doğrudan SCM süreçlerine dahil eden ve blokzincirden yararlanarak görünürlük ve içgörü sağlayan bir sistemi talep edin. Bu, tedarik ağınız boyunca izlenebilirlik, itiraz ve güven olanakları sağlar.

Özellikle gıda endüstrisi bu SCM türünden büyük oranda faydalanma potansiyeline sahiptir. Örneğin bu sistem, LiDestri Food and Drink’in çok karmaşık bir tedarik zincirini yönetmesini sağlamış ve şirket ile müşterileri arasında derin bir güven ağı oluştururken aynı zamanda şirketin doğru öngörülerde bulunmasına, görünürlüğünü ve karlılığını artırmasına olanak tanımıştır.

Günümüzün en üstün SCM sistemleri, işletmelerin tedarik zincirlerini eksiksiz bir ekosistem olarak yönetmelerine ve optimize etmelerine yardımcı olan uçtan uca ürün setleridir. Tümüyle entegre bulut teknolojileri oldukları için bu sistemler tedarik zincirinde %100 görünürlük sağlar ve pazarda gerçekleşenlere göre harekete geçmek için yukarı veya aşağı yönde ölçeklenebilir. Talep odaklı modern bir tedarik zinciri sayesinde artan müşteri beklentilerinin, daha kısa ürün yaşam döngülerinin ve talep dalgalanmalarının getirdiği zorluklarla başa çıkabilirsiniz.

SCM'nin geleceği

Geleceğin tedarik zinciri, doğrusal bir model yerine bir ağ kapsamında anlaşılan ve yönetilen duyarlılık ve müşteri deneyimiyle ilgilidir. Zincirin her halkası kaynak temini, ticaret politikaları ve sevkiyat yöntemleri gibi faktörleri ele alabilmeli ve tüketicinin ihtiyaçlarına uyumlu ve esnek olmalıdır.

Gelişmiş teknoloji, bu ağdaki şeffaflığı ve görünürlüğü artırmanın yanı sıra bağlantı ve SCM kullanımını sağlamak için de giderek daha fazla kullanılacaktır. Tüm SCM planlama işlevi, tüketici taleplerini dikkate almak için daha akıllı hale gelecektir. Uyum sağlama yeteneği bir zorunluluk olacaktır.

Geçmişte, tedarik zinciri planlaması düzenli olarak yapılan bir iş uygulamasıydı. Gelecekte ise bu uygulama sürekli olacaktır. Geleceğin SCM sistemleri, halen çok kurumda uyumsuz durumda olan planlama ve yürütme arasındaki uyumu artıracaktır. SCM'lere yönelik hız ve doğruluk ihtiyacı sürekli artmaktadır. Akıllı bir SCM sistemiyle destekleyerek tedarik zincirinizin geleceğe hazır olduğundan emin olun.